I. Nhận định quý 3/2025 — kết quả và xu hướng nổi bật

1. Tăng trưởng doanh thu bán lẻ hồi phục, nhưng chưa bứt phá mạnh

   • Theo báo cáo của MBS, tổng mức tiêu dùng và bán lẻ 8 tháng đầu năm 2025 tăng khoảng 10,4 % so với cùng kỳ, trong đó riêng bán lẻ hàng hóa tăng ~10 %.

   • Quý 3 được đánh giá là quý “phục hồi tích cực” của ngành bán lẻ hiện đại, với sự phân hóa rõ giữa nhóm bán lẻ hiện đại và nhóm sản phẩm thiết yếu/truyền thống.
   • Các chuỗi bán lẻ lớn như MWG, FRT được dự báo có lợi nhuận tăng mạnh nhờ tối ưu chi phí và mở rộng mạng lưới.
   • Tuy nhiên, nhóm hàng thiết yếu như thực phẩm, sữa, chăn nuôi vẫn hồi phục chậm do áp lực nhu cầu chưa mạnh, giá cả và cạnh tranh cao.

2. Thách thức & rủi ro đối với ngành bán lẻ

   • Mục tiêu chính phủ đặt ra cho tăng trưởng bán lẻ là ~12 %, nhưng thực tế tăng ~10 %, tức vẫn còn cách khá xa.

   • Áp lực chi phí: giá nguyên vật liệu, vận chuyển, nhân công có xu hướng tăng, gây sức ép lên biên lợi nhuận (đặc biệt cho doanh nghiệp nhỏ, mô hình truyền thống).

   • Rủi ro về tâm lý người tiêu dùng: trong tình hình kinh tế toàn cầu bất ổn, người tiêu dùng có thể thắt chặt chi tiêu, ưu tiên sản phẩm thiết yếu hơn là hàng xa xỉ.

   • Cạnh tranh ngày càng gay gắt từ kênh bán lẻ trực tuyến / omni-channel. Các doanh nghiệp truyền thống nếu không đổi mới mô hình dễ bị mất thị phần.

3. Mô hình bán lẻ hiện đại & chuỗi mini, siêu thị nhỏ là “điểm sáng”

   • MBS cho rằng mô hình bán lẻ hiện đại, đặc biệt siêu thị mini, cửa hàng tiện ích có lợi thế trong việc thích ứng nhanh với xu hướng mới của người tiêu dùng, chi phí mặt bằng thấp hơn so với mall lớn.

   • Việc mở mới cửa hàng tiếp tục diễn ra mạnh, tập trung vào các tỉnh, khu vực mà mô hình hiện đại chưa xâm nhập nhiều.
   • Tỷ lệ lấp đầy tại các mall tại HCM ổn định ~94 % trong Q1/2025, cho thấy tiềm năng khai thác tốt các vị trí đẹp vẫn còn dư địa.

4. Bất động sản bán lẻ & nguồn cung mới

   • Tại TP. HCM, thị trường bán lẻ dự kiến tăng thêm ~38.000 m² diện tích trong năm 2025, mô hình tập trung nhiều vào khu vực trung tâm.

   • Theo Savills, thị trường dự kiến có thêm ~140.700 m² từ các shopping center và podium mới trong năm 2025.

• Tóm lại quý 3/2025: bức tranh ngành bán lẻ có tín hiệu hồi phục rõ ràng, đặc biệt với mô hình hiện đại và chuỗi mini, nhưng vẫn nhiều thách thức từ chi phí, cạnh tranh và tâm lý người tiêu dùng.

II. Dự báo quý 4/2025 — xu hướng và kịch bản có thể

Dưới đây là những dự báo khả thi (kịch bản) cho quý 4, dựa trên động lực kinh tế, chính sách và xu hướng ngành:

1. Động lực hỗ trợ tăng trưởng

• Chính sách kích cầu & hỗ trợ tiêu dùng
  Nếu Chính phủ tiếp tục triển khai gói hỗ trợ tiêu dùng, sửa đổi thuế thu nhập cá nhân, hỗ trợ tín dụng tiêu dùng, thì người dân sẽ có thêm “đòn bẩy” chi tiêu — MBS cũng nhận định quý IV có thể là dịp bứt phá nhờ chính sách này.

• Mùa mua sắm cuối năm, lễ hội & khuyến mãi
  Quý 4 thường chiếm tỷ trọng doanh thu lớn do lễ hội, Tết Dương lịch, Black Friday, các đợt khuyến mại lớn — doanh nghiệp bán lẻ tận dụng thời điểm này để đẩy mạnh doanh thu.

• Sự lan tỏa từ kênh online & omnichannel
  Các doanh nghiệp có nền tảng kỹ thuật số / thương mại điện tử đã chuẩn bị tốt sẽ tận dụng đà cuối năm để “kéo” khách từ online về offline hoặc kết hợp trải nghiệm đa kênh.

• Khả năng điều chỉnh lãi suất & tín dụng hỗ trợ
  Ngân hàng Nhà nước đặt trọng tâm ưu tiên tăng trưởng, mở rộng tín dụng, giảm lãi suất nhằm kích thích sản xuất – tiêu dùng.

2. Kịch bản tăng trưởng & mức độ khả thi

• AICOM Group đánh giá khả năng cao nhất là kịch bản trung bình — bán lẻ quý 4 có thể tăng khoảng 9–12 % so với cùng kỳ, nếu không có cú sốc vĩ mô nào xảy ra.

3. Nhóm ngành & mô hình có lợi thế

• Hàng thiết yếu & FMCG: tiếp tục ổn định, thậm chí tăng nhẹ — người tiêu dùng ưu tiên nhu yếu phẩm.

• Hàng “xa xỉ / cao cấp / không thiết yếu”: tăng chậm hơn, phụ thuộc vào hiệu ứng khuyến mãi, thương hiệu mạnh, trải nghiệm thú vị.

• Thương mại điện tử & mô hình omnichannel: sẽ đóng vai trò ngày càng quan trọng, nhiều doanh nghiệp đẩy mạnh tích hợp online – offline.

• Bán lẻ nhỏ / chuỗi mini / convenience store: có lợi thế linh hoạt, chi phí mặt bằng thấp, dễ mở rộng vào vùng cấp 2/3.

4. Các rủi ro cần theo dõi

• Lạm phát / áp lực giá đầu vào tăng: nếu giá nguyên vật liệu, chi phí vận tải, nhân công tiếp tục leo thì biên lợi nhuận bị bào mòn.

• Tâm lý người tiêu dùng thận trọng: nếu có các tín hiệu kinh tế xấu (thắt chặt tín dụng, biến động thị trường quốc tế), người dân có thể cắt giảm chi tiêu “xa xỉ”.

• Gánh nặng nợ xấu / chi phí tài chính cao với doanh nghiệp nhỏ, mô hình truyền thống.

• Rủi ro chuỗi cung ứng / biến động ngoại thương / thuế / chính sách mới

Nguồn: Chuyên gia Kinh tế Nguyễn Thái Bình